Khamenei Rejected Trump Deal: ఇరాన్-ఇజ్రాయిల్ మధ్య జరిగిన తీవ్రమైన దాడులు సీజ్ ఫైర్ తో ముగిసినట్టు కనిపిస్తోంది, కానీ ఈ యుద్ధం మళ్లీ మొదలవుతుందేమోనని అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ ఆందోళన చెందుతున్నారు. అసలు ట్రంప్ కు ఈ భయం ఎందుకు పట్టుకుంది. మరోవైపు ఇప్పటి వరకు రహస్యంగా ఉన్న ఇరాన్ సుప్రీం లీడర్ అయతుల్లా అలీ ఖమేనీ కాల్పుల విరమణ తర్వాత మొదటిసారి మీడియా ముందుకు వచ్చి ఏం మాట్లాడారు..? ఇరాన్ ఎప్పటికీ లొంగదని, అమెరికా దాడులకు తీవ్ర ఫలితాలు ఎదుర్కొంటుందని హెచ్చరించడం వెనుక అర్థం ఏంటి..? అంటే ఇరాన్ మళ్లీ దాడులు చేస్తుందా..? అసలు ఇది కేవలం బ్రేక్ మాత్రమేనా..? మళ్లీ యుద్ధం మొదలు కానుందా..?
ఇరాన్, ఇజ్రాయిల్ మధ్య యుద్ధం ఇంకా ముగియలేదా.. ఇప్పుడు కేవలం తాత్కాలికంగా వాయిదా పడిందా అనే అనుమానాలు కలుగుతున్నాయి. ప్రస్తుత పరిస్థితులు ఈ అనుమానాలకు బలం చేకూరుస్తున్నాయి. జూన్ 13న ఇజ్రాయిల్ ఇరాన్ అణు కేంద్రాలు, సైనిక స్థావరాలపై దాడులతో ఈ యుద్ధం మొదలైంది. అటు ఇరాన్ ఇజ్రాయిల్‌పై బాలిస్టిక్ మిసైల్స్, డ్రోన్లతో ప్రతికార దాడులు చేసింది. అమెరికా కూడా ఇరాన్‌లోని ఫోర్డో, నటాంజ్, ఇస్ఫహాన్ అణు కేంద్రాలపై B-2 స్టెల్త్ బాంబర్లతో బంకర్ బస్టర్ బాంబులు, టోమాహాక్ మిసైల్స్‌తో దాడి చేసింది. ఈ దాడుల తర్వాత ఇరాన్-ఇజ్రాయిల్ మధ్య కాల్పుల విరమణ జరిగింది. అయితే ఇరాన్ అణు కార్యక్రమం ఇంకా పూర్తిగా ఆగలేదని.., ఇరాన్ ప్రతీకార దాడులు చేసే అవకాశం ఉందని ట్రంప్ భావిస్తున్నారు. ఇరాన్‌లోని హౌతీ మిలిషియా, ఇరాక్, సిరియాలోని మద్దతు గల గ్రూపులు అమెరికా స్థావరాలపై దాడులు చేయవచ్చని అమెరికా ఇంటెలిజెన్స్ నివేదికలు హెచ్చరిస్తున్నాయి.
ట్రంప్ సందేహానికి కారణం ఏమిటి?
ఇజ్రాయిల్, అమెరికా దాడులు ఇరాన్ అణు కేంద్రాలను దెబ్బతీశాయని, ముఖ్యంగా ఫోర్డో, నటాంజ్ వంటి స్థలాలను ధ్వంసం చేశాయని ట్రంప్ వాదిస్తున్నారు. అయితే, ఇంటర్నేషనల్ అటామిక్ ఎనర్జీ ఏజెన్సీ నివేదికల ప్రకారం, నటాంజ్‌లోని సెంట్రిఫ్యూజ్ హాల్స్ దెబ్బతిన్నాయి, కానీ ఫోర్డోలో డ్యామేజ్ చాలా తక్కువగా ఉంది. ఇరాన్ అణు కార్యక్రమం పూర్తిగా ఆగిపోలేదని, దాని శాస్త్రవేత్తలు, సాంకేతిక జ్ఞానం ఇంకా ఉన్నాయని విశ్లేషకులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ఇరాన్ గతంలో 60% యురేనియం శుద్ధి చేసింది, ఇది అణు ఆయుధాల తయారీకి సరిపోయేలా ఉందని ఇజ్రాయిల్ ఆరోపిస్తోంది. అయితే, IAEA, అమెరికా ఇంటెలిజెన్స్ నివేదికలు ఇరాన్ అణు ఆయుధాలను తయారీ కార్యక్రమం 2003లో ఆగిపోయిందని, ప్రస్తుతం ఆయుధీకరణకు స్పష్టమైన ఆధారాలు లేవని చెబుతున్నాయి. ట్రంప్ ఈ నివేదికలను తోసిపుచ్చి, ఇజ్రాయిల్ ఇంటెలిజెన్స్‌ను నమ్ముతూ, ఇరాన్ త్వరలో అణు ఆయుధం తయారు చేస్తుందని ఆరోపిస్తున్నారు. అంతేకాక, ఇరాన్ ప్రతీకార దాడుల భయం, ముఖ్యంగా స్ట్రైట్ ఆఫ్ హోర్ముజ్‌ను మూసివేయడం లేదా అమెరికా స్థావరాలపై దాడులు వంటి చర్యలు, ట్రంప్ సందేహానికి కారణం. ఇరాన్ సైనిక సామర్థ్యం దెబ్బతిన్నప్పటికీ, దాని ప్రాక్సీ గ్రూపులు ఇంకా చురుకుగా ఉన్నాయని, ఇవి యుద్ధాన్ని మళ్లీ ప్రేరేపించవచ్చని ట్రంప్ ఆందోళన చెందుతున్నారు. Khamenei Rejected Trump Deal.
ఇరాన్ సుప్రీం లీడర్ అయతుల్లా అలీ ఖమేనీ కాల్పుల విరమణ తర్వాత మొదటిసారి టెలివిజన్ ప్రసంగంలో మాట్లాడారు. అమెరికా, ఇజ్రాయిల్ దాడులను తీవ్రంగా ఖండిస్తూ, ఇరాన్ ఎప్పటికీ లొంగదు అని హెచ్చరించారు. తమ అణు కార్యక్రమం శాంతియుతమైనదని, అణు ఆయుధాలు తయారు చేయడం తమ లక్ష్యం కాదని, ఇస్లామిక్ సిద్ధాంతం ప్రకారం అణు ఆయుధాలు నిషేధమని ఖమేనీ పునరుద్ఘాటించారు. అయితే, యురేనియం ఎన్రిచ్‌మెంట్‌ను కొనసాగించే హక్కు ఇరాన్‌కు ఉందని, దీన్ని అమెరికా లేదా ఇజ్రాయిల్ అడ్డుకోలేవని ఆయన చెప్పారు. అలాగే ట్రంప్ బెదిరింపులను తీవ్రంగా ఖండించారు, ఇవి ఇరాన్ ప్రజల ఆత్మస్థైర్యాన్ని దెబ్బతీయలేవని చెప్పారు.
అయితే ఇరాన్ అణు కేంద్రాలు పూర్తిగా ధ్వంసం అయ్యాయా..? లేదా..?
ఇరాన్‌లోని ఫోర్డో, నటాంజ్, ఇస్ఫహాన్ అణు కేంద్రాలపై అమెరికా దాడులు చేసింది. ట్రంప్ ఈ దాడులను గొప్ప సైనిక విజయంగాగా అభివర్ణించి, ఇరాన్ అణు తయారీ సామర్థ్యం పూర్తిగా ధ్వంసమైంది అని ప్రకటించారు. ఈ దాడుల్లో B-2 స్టెల్త్ బాంబర్లు, బంకర్ బస్టర్ బాంబులు, టోమాహాక్ క్రూయిజ్ మిసైల్స్ ఉపయోగించారని అమెరికా అధికారులు చెప్పారు. ట్రంప్ ప్రకారం, ఫోర్డో అణు కేంద్రం, ఇది కొండలో 300 అడుగుల లోతులో ఉంది, పూర్తిగా ధ్వంసమైంది, దీని రూఫ్ కూడా నేలమట్టం కంటే చాలా లోతులో ఉందని ఆయన చెప్పారు. అయితే, ఈ వాదనలకు ఆధారాలు అంత స్పష్టంగా లేవు. IAEA నివేదికల ప్రకారం, నటాంజ్‌లోని సెంట్రిఫ్యూజ్ ఉత్పత్తి కేంద్రాలు దెబ్బతిన్నాయి, కానీ ఫోర్డోలో డ్యామేజ్ చాలా తక్కువగా ఉంది. మాక్సార్ టెక్నాలజీస్ అందించిన శాటిలైట్ చిత్రాలు ఫోర్డో వద్ద కొంత నష్టాన్ని చూపిస్తున్నాయి, కానీ పూర్తి ధ్వంసం అయ్యిందనడానికి స్పష్టమైన ఆధారాలు లేవని విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు.
ఇరాన్ అణు కార్యక్రమంపై అమెరికా వైఖరి చాలా కఠినంగా ఉంది. 2018లో ట్రంప్ ఒబామా హయాంలో జరిగిన అణు ఒప్పందం నుంచి ఇరాన్ బయటకు వచ్చింది. ఇప్పుడు ట్రంప్ ఒక కొత్త, మరింత కఠినమైన ఒప్పందానికి ఇరాన్ అంగీకరించాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. ఇందులో ఇరాన్ యురేనియం ఎన్రిచ్‌మెంట్‌ను పూర్తిగా నిలిపివేయడం, కఠినమైన తనిఖీలు చేయడానికి అవకాశం కల్పించాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. అయితే, ఇరాన్ ఈ డిమాండ్‌లను తిరస్కరిస్తూ, యురేనియం ఎన్రిచ్‌మెంట్ తమ హక్కు అని, శాంతియుత అణు శక్తి కోసం దీన్ని కొనసాగిస్తామని చెబుతోంది. కాల్పుల విరమణ తర్వాత, అమెరికా, ఇరాన్ మధ్య ఓమన్, జెనీవాలో దౌత్యపరమైన చర్చలు జరిగాయి, కానీ ఇవి పెద్దగా ఫలితాలను ఇవ్వలేదు. అమెరికా ఇప్పుడు ఇరాన్‌పై ఒత్తిడి కొనసాగించాలని, అవసరమైతే మరిన్ని సైనిక చర్యలు తీసుకోవాలని భావిస్తోంది, కానీ ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆందోళనలను రేకెత్తిస్తోంది. రష్యా, చైనా, ఖతార్, కువైట్ వంటి దేశాలు అమెరికా దాడులను ఖండిస్తూ, దౌత్యపరమైన పరిష్కారాలను కోరుతున్నాయి. అమెరికాలోనూ కొందరు తమ దేశం మరో యుద్ధంలోకి వెళ్లడాన్ని వ్యతిరేకిస్తున్నారు, ఇది ఇరాక్, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ యుద్ధాల తర్వాత అమెరికాకు నష్టం కలిగిస్తుందని హెచ్చరిస్తున్నారు.