Pakistan Navy Maintenance Shortage: పాకిస్థాన్ నేవీ కష్టాల్లో కూరుకుపోయింది. ఆపరేషన్ సిందూర్ తర్వాత, పాకిస్థాన్ యుద్ధ నౌకలు ఓడరేవులకే పరిమితమయ్యాయి. మరోవైపు భారత నేవీ అరేబియా సముద్రంలో ఆధిపత్యం చెలాయిస్తోంది. అసలు పాకిస్థాన్ నేవీ ఇలా బలహీనపడటానికి కారణం ఏంటి? దాని ఫ్లీట్ ఎందుకు ఇంత చేతకానిదిగా మారింది? భారత నేవీ ఎలాంటి దూకుడు చూపిస్తోంది? ఈ సవాళ్లను పాకిస్థాన్ ఎలా అధిగమించగలదు?
పాకిస్థాన్ నావీ పరిస్థితి అయిపోయిందా..? ఇక దాయాది వార్ షిప్ లను ఇనుప సామాన్లకు వేసుకోవాల్సిందేనా.. ? అసలు ఆపరేషన్ సిందూర్ తర్వాత పాకిస్థాన్ నావికాదళం ఎందుకు సైలెంట్ అయిపోయింది..? అసలు భారత్ ఏం చేసింది..? ఆపరేషన్ సిందూర్, ఏప్రిల్ 22న జమ్మూ కాశ్మీర్లోని పహల్గామ్లో జరిగిన ఉగ్రవాద దాడికి భారత్ ప్రతీకారంగా చేపట్టిన చర్య. భారత వైమానిక దళం మే 7-10 మధ్య పాకిస్థాన్, పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్ లోని ఉగ్రవాద కేంద్రాలపై ఖచ్చితమైన దాడులు చేసింది. ఈ దాడులు పాకిస్థాన్ నేవీని బలహీనం చేశాయి. ఆపరేషన్ సిందూర్ తర్వాత పాకిస్థాన్ నేవీ ఓడలు అరేబియా సముద్రంలో కనిపించడం లేదు. దీనికి చాలా కారణాలు వినిపిస్తున్నాయి. పాకిస్థాన్ నేవీ చాలా యుద్ధ నౌకలు 1990లలో బ్రిటన్ నుంచి కొనుగోలు చేసిన టైప్-21 ఫ్రిగేట్లు. ఇవి చాలా పాతవి. ఈ ఓడలు తమ సేవా కాలం దాటిపోయాయి. తరచూ రిపేర్లు వస్తున్నాయి. స్పేర్ పార్ట్స్ దొరకడం కష్టంగా మారింది. దీనికి తోడు ఖర్చు ఎక్కువ అవుతోంది. ఇవక ఓడల రిపేర్కు సరైన సాంకేతిక శిక్షణ, స్పేర్ పార్ట్స్ లేకపోవడం వల్ల చాలా ఓడలు కరాచీ ఓడరేవులోనే నిలిచిపోయాయి. దీనికి తోడు ఆపరేషన్ సిందూర్లో భారత నేవీ ఆధిపత్యం, పాకిస్థాన్ సైనికుల్లో ఆత్మవిశ్వాసం తగ్గించింది. ఈ దాడుల్లో భారత నేవీ యొక్క INS విక్రాంత్, మిగ్-29K ఫైటర్ జెట్లు పాకిస్థాన్ నేవీ RAS-72 సీ ఈగల్ విమానాన్ని తిరిగి ఒడ్డుకు పంపాయి. పాకిస్థాన్ నేవీ ఓడలు కరాచీ ఓడరేవు దగ్గరే పరిమితమయ్యాయి. Pakistan Navy Maintenance Shortage.
పాకిస్థాన్ నేవీలో చాలా ఓడలు 1990లలో బ్రిటన్ నుంచి కొనుగోలు చేసిన టైప్-21 ఫ్రిగేట్లు, అమెరికన్, చైనీస్, టర్కిష్ ఓడలు ఉన్నాయి. ఈ ఓడలు వేర్వేరు సాంకేతికతలతో పనిచేస్తాయి. ప్రతి ఓడకు విడివిడి స్పేర్ పార్ట్స్, శిక్షణ అవసరం. ఇది వీటి నిర్వహణను కష్టంగా మార్చింది. ఉదాహరణకు, టైప్-21 ఫ్రిగేట్లు 30-40 ఏళ్ల పాతవి, వీటి స్పేర్ పార్ట్స్ ఇప్పుడు దొరకడం కష్టం. చైనా నుంచి కొనుగోలు చేసిన జుల్ఫికర్-క్లాస్ ఫ్రిగేట్లు, హాంగ్జౌ-క్లాస్ డిస్ట్రాయర్లు కూడా తక్కువ నాణ్యత సాంకేతికతను కలిగి ఉన్నాయని నివేదికలు చెబుతున్నాయి. ఈ ఓడల రిపేర్కు సరైన షిప్యార్డ్ సౌకర్యాలు లేకపోవడం, సాంకేతిక నిపుణుల కొరత వల్ల చాలా ఓడలు కరాచీ ఓడరేవులోనే నిలిచిపోయాయి. పాకిస్థాన్ నేవీలో 5-8 ఫ్రిగేట్లు, 4 సబ్మెరీన్లు మాత్రమే ఉన్నాయి, వీటిలో చాలావరకు ఆపరేషనల్గా లేవు. ఇంకా, ఆర్థిక సంక్షోభం కారణంగా పాకిస్థాన్ రక్షణ బడ్జెట్ భారత్ తో పోలిస్తే చాలా తక్కువ. దీనివల్ల కొత్త ఓడల కొనుగోలు, రిపేర్లు, శిక్షణకు డబ్బు సరిపోవడం లేదు. ఆపరేషన్ సిందూర్లో భారత నేవీ బ్రహ్మోస్ క్షిపణులు, సబ్మెరీన్ ఆధారిత దాడుల సామర్థ్యం చూసి, పాకిస్థాన్ నేవీ సిబ్బంది మనోధైర్యం కోల్పోయారు. చైనా గ్వాదర్ పోర్ట్ను కాపాడే సామర్థ్యం కూడా పాకిస్థాన్ నేవీకి లేదని నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి.
భారత నేవీ అరేబియా సముద్రంలో ఆధిపత్యం సాధిస్తోంది, దీనికి ఆధునిక సాంకేతికత, శిక్షణ, వ్యూహాత్మక ప్రణాళిక కారణం. ఆపరేషన్ సిందూర్లో భారత నేవీ సామర్థ్యం స్పష్టంగా కనిపించింది. రక్షణ మంత్రి రాజ్నాథ్ సింగ్ చెప్పినట్లు, భారత నేవీ 96 గంటల్లోనే పాకిస్థాన్ తీరంలో బ్రహ్మోస్ క్షిపణులు, టార్పెడోలు, క్షిపణులతో దాడులు చేసే సామర్థ్యం చూపింది. INS విక్రాంత్, మిగ్-29K ఫైటర్ జెట్లతో పాకిస్థాన్ RAS-72 సీ ఈగల్ విమానాన్ని తిరిగి ఒడ్డుకు పంపింది. భారత నేవీలో 2 ఎయిర్క్రాఫ్ట్ క్యారియర్లు , 10 డిస్ట్రాయర్లు, 13 ఫ్రిగేట్లు, 18 సబ్మెరీన్లు ఉన్నాయి. ఇవన్నీ ఆధునిక సాంకేతికతతో, బ్రహ్మోస్, బరాక్-8 క్షిపణులతో సన్నద్ధమై ఉన్నాయి. ఆత్మనిర్భర్ భారత్ కింద, భారత్ స్వదేశీ ఓడలు, క్షిపణులు, రాడార్ వ్యవస్థలను తయారు చేస్తోంది. ఇంకా, భారత నేవీ నీల్గిరి-క్లాస్ ఫ్రిగేట్లు, విశాఖపట్నం-క్లాస్ డిస్ట్రాయర్లు ప్రపంచ స్థాయి సాంకేతికతను కలిగి ఉన్నాయి. ఆపరేషన్ సిందూర్లో, భారత నేవీ కరాచీ ఓడరేవు, పాకిస్థాన్ నేవీ ఆస్తులను లక్ష్యంగా చేసుకునే సామర్థ్యం చూపింది, కానీ దాడి చేయకుండా ఆగింది. ఇది భారత్ వ్యూహాత్మక సంయమనాన్ని, అదే సమయంలో ఆధిపత్యాన్ని చాటింది. భారత నేవీ అరేబియా సముద్రంలో పెట్రోలింగ్ను పెంచి, పాకిస్థాన్ జలా మార్గాలను తన నియంత్రణలో ఉంచింది. చైనా-పాకిస్థాన్ ఆర్థిక కారిడార్ లోని గ్వాదర్ పోర్ట్ను కాపాడే సామర్థ్యం పాకిస్థాన్ నేవీకి లేకపోవడం భారత్ ఆధిపత్యాన్ని మరింత బలపరిచింది.
పాకిస్థాన్ నేవీ ఈ సంక్షోభం నుంచి బయటపడాలంటే దీర్ఘకాలిక, బహుముఖ వ్యూహం అవసరం. పాత టైప్-21 ఫ్రిగేట్లను ఆధునిక ఓడలతో భర్తీ చేయాలి. చైనా నుంచి టైప్ 039B సబ్మెరీన్లు, జిన్నా-క్లాస్ ఫ్రిగేట్లు కొనుగోలు చేస్తున్నప్పటికీ, వీటి నాణ్యతను మెరుగుపరచాలి. షిప్యార్డ్లను ఆధునికీకరించి, సాంకేతిక నిపుణులను శిక్షణ ఇవ్వాలి. స్పేర్ పార్ట్స్ లభ్యతను పెంచడానికి చైనా, టర్కీతో ఒప్పందాలు కుదుర్చుకోవాలి. చైనాకు చెందిన తక్కువ నాణ్యత ఆయుధాలపై ఆధారపడటం తగ్గించాలి. టర్కీ నుంచి కొనుగోలు చేస్తున్న 80 కార్గి డ్రోన్లు, క్లాస్ కార్వెట్లు ఆధునిక సాంకేతికతను కలిగి ఉన్నాయి, వీటిని సమర్థవంతంగా ఉపయోగించాలి. అయితే, పాకిస్థాన్ ఆర్థిక సంక్షోభం, తక్కువ రక్షణ బడ్జెట్ ఈ సంస్కరణలకు అడ్డంకిగా ఉన్నాయి. ఆర్థిక స్థిరత్వం, సైనిక బడ్జెట్ను సమతుల్యం చేయడం ద్వారా మాత్రమే ఈ సవాళ్లను అధిగమించగలదు. లేకపోతే, భారత నేవీ ఆధిపత్యం మరింత బలపడుతుంది, పాకిస్థాన్ సముద్ర భద్రత బలహీనమవుతుంది.