Subhanshu Shukla has problems: భారతీయ వ్యోమగామి శుభాంశు శుక్ల ఇటీవల అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రంలో 18 రోజుల ప్రయాణాన్ని విజయవంతంగా పూర్తి చేసి, భూమికి సురక్షితంగా తిరిగి వచ్చారు. ఈ అద్భుత యాత్ర భారత అంతరిక్ష రంగంలో ఒక మైలురాయిగా చెప్పుకుంటున్నారు. ఇంతవరకు బాగానే ఉన్నా ప్రస్తుతం శుభాంశు శుక్ల పరిస్థితి చూస్తేనే ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఐఎస్ఎస్ నుంచి వచ్చిన తర్వాత శుక్ల నడవలేకపోతున్నారు. అసలు ఇలా ఎందుకు జరుగుతోంది..? శుభాంశు శుక్లకు ఏమైంది..? అంతరిక్షంలోకి వెళ్లి వచ్చిన సునీత విలియమ్స్ పరిస్థితి ఇప్పుడు ఎలా ఉంది..?
భారత వ్యోమగామి శుభాంశు శక్ల. మొట్టమొదటి సారి ఐఎస్ఎస్ కు వెళ్లి వచ్చారనే పేరు. శుక్లా యాత్ర ఎంతో కీర్తి ప్రతిష్టలు తెచ్చిపెట్టినా ప్రస్తుతం ఆయన చాలా కష్టాలు పడుతున్నారు. శుభాన్షు శుక్ల అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రంలో 18 రోజులు గడిపారు, అక్కడ మైక్రోగ్రావిటీ పరిస్థితుల్లో ఉన్నారు. భూమిపై గ్రావిటీ మన శరీరాన్ని నిలబెట్టి, కండరాలు, ఎముకలు, రక్తప్రవాహం వంటివి సాధారణంగా పనిచేసేలా చేస్తుంది. కానీ, అంతరిక్షంలో మైక్రోగ్రావిటీలో శరీరం బరువులేని స్థితిలో ఉంటుంది. దీని వల్ల కండరాలు, ఎముకలు, రక్తనాళాలు, మెదడు, సమతుల్యత వ్యవస్థలు సాధారణ ఒత్తిడి లేకుండా పనిచేస్తాయి. మైక్రోగ్రావిటీలో కండరాలు బలహీనమవుతాయి, ఎముకల సాంద్రత తగ్గుతుంది, రక్తం శరీరంలో సమానంగా ప్రవహించక తలవైపు ఎక్కువగా చేరుతుంది. శుభాన్షు శుక్ల భూమికి తిరిగి వచ్చినప్పుడు, నడవడం, నిలబడటం, శరీర బరువును మోయడం వంటివి కష్టంగా అనిపించాయి. ఇది అంతరిక్ష యాత్రికులందరికీ సహజమైన ఫిజియోలాజికల్ మార్పు, దీన్ని స్పేస్ అడాప్టేషన్ సిండ్రోమ్ అంటారు. ఈ స్థితిలో నడక, సమతుల్యత, బలం కోల్పోవడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. శుభాన్షు శుక్ల ప్రస్తుతం ఈ సమస్యలను ఎదుర్కొంటూ, ఫిజియోథెరపీ, వ్యాయామాలు, ప్రత్యేక ఆహారంతో భూమి గ్రావిటీకి అలవాటు పడే ప్రక్రియలో ఉన్నారు.
అంతరిక్ష యాత్ర తర్వాత భూమికి తిరిగి వచ్చిన యాత్రికులు మొదటి గంటలు, రోజుల్లో గ్రావిటీకి తిరిగి అలవాటు పడటం సవాలుగా ఉంటుంది. శుభాన్షు శుక్ల వంటి యాత్రికులు 18 రోజుల మైక్రోగ్రావిటీలో ఉండి, భూమిపై గ్రావిటీని మళ్లీ ఎదుర్కొన్నప్పుడు శరీరం అనేక సమస్యలను ఎదుర్కొంటుంది. రక్తప్రవాహం తలవైపు ఎక్కువగా చేరడం వల్ల తలనొప్పి, మైకం, నడవడంలో ఇబ్బంది, కండరాల నొప్పి, బలహీనత వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. కొందరు యాత్రికులు దృష్టి సమస్యలు, మానసిక అస్థిరత, నిద్రలేమి, అలసట వంటివి కూడా ఎదుర్కొంటారు. ఈ సమస్యలను అధిగమించడానికి, అంతరిక్ష యాత్రికులు భూమికి వచ్చిన వెంటనే ప్రత్యేక రీహ్యాబిలిటేషన్ ప్రక్రియలో పాల్గొంటారు. ఫిజియోథెరపిస్టులు, వైద్యులు, అంతరిక్ష శాస్త్రవేత్తలు వీరిని నిశితంగా పరిశీలిస్తారు. ఈ ప్రక్రియలో వ్యాయామాలు, బలం పెంచే కసరత్తులు, ప్రోటీన్, కాల్షియం, విటమిన్ D ఉన్న ఆహారం అందిస్తారు. శుభాన్షు శుక్ల కూడా ఈ రీహ్యాబిలిటేషన్‌లో ఉన్నారు. ఈ సమస్యలు కేవలం శుభాన్షుకు మాత్రమే కాదు, మిగిలిన వ్యోమగాములు కూడా ఈ సవాళ్లను ఎదుర్కొంటారు. కొందరు కొన్ని రోజుల్లో సాధారణ స్థితికి చేరుకుంటే, మరికొందరికి వారాలు, నెలలు పట్టవచ్చు. ఈ ప్రక్రియ అంతరిక్ష యాత్రికుల శారీరక, మానసిక ఆరోగ్యంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. Subhanshu Shukla has problems.
అయితే అంతరిక్షంలో ఎక్కువ కాలం గడిపే యాత్రికులపై మైక్రోగ్రావిటీ ప్రభావాలు మరింత తీవ్రంగా ఉంటాయి. శుభాన్షు శుక్ల 18 రోజులు మాత్రమే అంతరిక్షంలో ఉండగా, సునీతా విలియమ్స్, స్కాట్ కెల్లీ, క్రిస్టినా కోచ్ వంటి యాత్రికులు నెలల తరబడి, కొన్ని సందర్భాల్లో సంవత్సరం వరకు అంతరిక్షంలో గడిపారు. దీర్ఘకాల మైక్రోగ్రావిటీ కండరాలు బలహీనపడటం, ఎముకల సాంద్రత తగ్గడం, రక్తప్రవాహంలో మార్పులు, దృష్టి సమస్యలు, రోగనిరోధక శక్తి తగ్గడం, శ్వాసకోశ వ్యవస్థపై ఒత్తిడి, మానసిక ఆరోగ్యంపై ప్రభావం వంటి సమస్యలను కలిగిస్తుంది. రక్తం తలవైపు ఎక్కువగా చేరడం వల్ల తలనొప్పి, మైకం, దృష్టి మసకబారడం వంటివి సంభవిస్తాయి. దీర్ఘకాల యాత్రల్లో రోగనిరోధక శక్తి తగ్గడం వల్ల ఇన్ఫెక్షన్ల ప్రమాదం పెరుగుతుంది. మానసికంగా నిద్రలేమి, ఒంటరితనం, ఒత్తిడి వంటి సమస్యలు కూడా తలెత్తవచ్చు. స్కాట్ కెల్లీ వంటి యాత్రికులు సంవత్సరం పాటు ISSలో ఉండి, ఎముకల సాంద్రతలో నష్టం, కండరాల బలహీనత, దృష్టి సమస్యలను ఎదుర్కొన్నారు. ఈ మార్పులు కొన్ని సందర్భాల్లో శాశ్వతంగా కూడా ఉండవచ్చు. అంతరిక్షంలో రోజుకు 2 గంటలు వ్యాయామం, ప్రోటీన్ ఆహారం, కాల్షియం సప్లిమెంట్లు తీసుకోవడం ద్వారా ఈ ప్రభావాలను కొంత తగ్గించవచ్చు, కానీ పూర్తిగా నివారించడం సాధ్యం కాదు.
అంతరిక్ష యాత్రికులు భూమికి తిరిగి వచ్చిన తర్వాత, గ్రావిటీకి అలవాటు పడేందుకు ప్రత్యేక రీహ్యాబిలిటేషన్ ప్రక్రియ అవసరం. యాత్రికులు మొదటి వారంలో నడవడం, నిలబడటం వంటి సాధారణ కార్యకలాపాలకు ఇబ్బంది పడవచ్చు. కొందరు కొన్ని రోజుల్లో సాధారణ స్థితికి చేరుకుంటే, దీర్ఘకాల యాత్రలు చేసినవారికి నెలలు పట్టవచ్చు. కొన్ని సందర్భాల్లో ఎముకల సాంద్రత నష్టంపోవడం, దృష్టి లోపాలు శాశ్వతంగా ఉండవచ్చు. స్కాట్ కెల్లీ సంవత్సరం పాటు ISSలో ఉన్న తర్వాత, రీహ్యాబిలిటేషన్‌కు ఆరు నెలలకు పైగా సమయం పట్టింది. శుభాన్షు శుక్ల విషయంలో, 18 రోజుల యాత్ర తర్వాత కొన్ని వారాల్లో సాధారణ స్థితికి చేరుకునే అవకాశం ఉంది, కానీ వైద్యులు నిరంతరం పరిశీలిస్తారు. ఈ ప్రక్రియ శారీరక, మానసిక ఆరోగ్యాన్ని పునరుద్ధరించడంలో కీలకం.
భవిష్యత్తులో దీర్ఘకాల అంతరిక్ష యాత్రలు, ముఖ్యంగా చంద్రుడు, మంగళ గ్రహ యాత్రలు సాధారణమవుతాయి. ఈ యాత్రలు నెలలు, సంవత్సరాల పాటు కొనసాగితే, శరీరంపై ప్రభావాలు మరింత తీవ్రంగా ఉంటాయి. నాసా, ISRO పరిశోధనల ప్రకారం, దీర్ఘకాల మైక్రోగ్రావిటీ ఎముకల సాంద్రతను గణనీయంగా తగ్గిస్తుంది, ఇది ఆస్టియోపొరోసిస్‌కు దారితీయవచ్చు. దృష్టి సమస్యలు, రోగనిరోధక శక్తి తగ్గడం, మానసిక ఒత్తిడి వంటివి మంగళ గ్రహ యాత్రల్లో పెద్ద సవాళ్లుగా మారవచ్చు. అంతరిక్షంలో రేడియేషన్ ప్రభావం కూడా క్యాన్సర్ ప్రమాదాన్ని పెంచుతుందని నాసా పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి. ఈ సవాళ్లను అధిగమించడానికి, అధునాతన వ్యాయామ పరికరాలు, రేడియేషన్ షీల్డ్‌లు, మానసిక ఆరోగ్య కార్యక్రమాలను అభివృద్ధి చేస్తున్నారు. శుభాన్షు శుక్ల వంటి యాత్రికుల అనుభవాలు భవిష్యత్ యాత్రలకు మార్గదర్శకంగా నిలుస్తాయి.